Skróty i skrótowce
Skróty
A
abp – arcybiskup
adm. – administracyjny
akad. – akademia, akademicki
al. – aleja
amer. – amerykański
ang. – angielski
anonim. – anonimowy
arch. – archiwalny
archeol. – archeologiczny
archit. – architektoniczny
art. – artykuł
artyst. – artystyczny
astr. – astronomiczny
atmosf. – atmosferyczny
augsbur. – augsburski
austr. – austriackiB
bałt. – bałtycki
barok. – barokowy
bibl. – biblioteka
bibliogr. – bibliograficzny
biochem. – biochemiczny
biograf. – biograficzny
biol. – biologiczny
bł. – błogosławiony
bp – biskup
brandenb. – brandenburski
bryt. – brytyjskiC
centr. – centralny
chem. – chemiczny
chrześc. – chrześcijański
cment. – cmentarz
cz. – część
czes. – czeski
czł. – członekD
dł. – długość
doc. – docent
dr h.c. – doktor honoris causa
ds. – do spraw
duń. – duński
dyr. – dyrektor
dyw. – dywizjaE
egz. – egzemplarz
ekon. – ekonomiczny
ew. – ewentualnie
ewang. – ewangelickiF
farm. – farmaceutyczny
filol. – filologiczny
filoz. – filozoficzny
finans. – finansowy
fiz. – fizyczny
fizjol. – fizjologiczny
flam. – flamandzki
fr. – francuskiG
gat. – gatunek
Gd. – Gdańsk
gd. – gdański
gen. – generał
geogr. – geograficzny
gim. – gimnazjum
gł. – główny, głównie
głęb. – głębokość
gosp. – gospodarczy
got. – gotycki
gr. – greckiH
handl. – handlowy
hebr. – hebrajski
hist. – historyczny
hiszp. – hiszpański
hitl. – hitlerowski
hm. – harcmistrz
hol. – holenderski
humanist. – humanistyczny
hydrotech. – hydrotechnicznyI
Inst. – Instytut
inż. – inżynierJ
jęz. – język
jr – junior
jw. – jak wyżej
k. – kołoK
kadm. – kontradmirał
kanaliz. – kanalizacyjny
kard. – kardynał
kier. – kierownik
klas. – klasyczny
klasycyst. – klasycystyczny
klaszt. – klasztorny
kmdr – komandor
kmdt – komendant
komun. – komunalny
komunik. – komunikacyjny
komunist. – komunistyczny
konst. – konstytucyjny
kośc. – kościół
kpt. – kapitan
Kr. – Kraków
krzyż. – krzyżacki
ks. – ksiądz
kult. – kulturalnyL
lit. – literacki
litew. – litewski
lud. – ludowy
luter. – luterański
Lw. – LwówŁ
łac. – łaciński
M
M. – Morze
maks. – maksymalny
mat. – matematyczny
m.b. – metr bieżący
mech. – mechaniczny
med. – medyczny
milit. – militarny
m.in. – między innymi
min. – minimalny
minist. – ministerstwo
mitol. – mitologiczny
mjr – major
mł. – młody, młodszy
modern. – modernistyczny
muz. – muzyczny
muzułm. – muzułmańskiN
n. – nad
nacz. – naczelny
nar. – narodowy
nast. – następny, następnie
nauk. – naukowy
niderl. – niderlandzki
niem. – niemiecki
nw. – niżej wymieniony
O
ob. – obecnie, obecny
obj. – objętość
oddz. – oddział
ogólnopol. ogólnopolski
o. – ojciec
oo. – ojcowie
okręg. – okręgowy
oprac. – opracowany
os. – osiedle
oświat. – oświatowyP
państw. – państwowy
paraf. – parafialny
paramilit. – paramilitarny
pedag. – pedagogiczny
phm. – podharcmistrz
plast. – plastyczny
plot. – przeciwlotniczy
płd. – południe, południowy
płk – pułkownik
p.n. – pod nazwą
płn. – północ, północny
p.o. – pełniący obowiązki
pocz. – początek, początkowo
poewang. – poewangelicki
poj. – pojemność
pol. – polski
polit. – polityczny
politech. – politechnika
politechn. – politechniczny
polonist. – polonistyczny
poł. – połowa
pomor. – pomorski
por. – porucznik
pow. – powiat
pow. – powierzchnia
późn. – późniejszy
późnobarok. – późnobarokowy
ppłk – podpułkownik
ppor. – podporucznik
ppoż. – przeciwpożarowy
proj. – projekt
prem. – premiera
prof. – profesor
protest. – protestancki
prus. – pruski
pryw. – prywatny
przedsięb. – przedsiębiorstwo
przeł. – przełom
przem. – przemysłowy
przew. – przewodniczący
przyr. – przyrodniczy
pseud. – pseudonim
publicyst. – publicystyczny
pw. – pod wezwaniemR
radz. – radziecki
red. – redaktor
rel. – religijny
renes. – renesansowy
reż. – reżyseria, reżyser
rkps. – rękopis
ros. – rosyjski
rum. – rumuński
ryc. – rycina
rz. – rzeka
rzem. – rzemieślniczy
rzeźb. – rzeźbiarski
rzym. – rzymski
rzym.-kat. – rzymskokatolickiS
scen. – scenariusz
scenogr. – scenografia
sekr. – sekretarz
sen. – senior
słow. – słowacki
socjalist. – socjalistyczny
socjaldemokr. – socjaldemokratyczny
socjol. – socjologiczny
sp. – spółka
sp. akc. – spółka akcyjna
sp. j. – spółka jawna
sp. z o.o. – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
społ. – społeczny
sport. – sportowy
spoż. – spożywczy
st. – stary, starszy
staroż. – starożytny
stoczn. – stoczniowy
stow. – stowarzyszenie
szer. – szerokość
szw. – szwedzki
szwajc. – szwajcarskiŚ
śrdw. – średniowieczny
św. – świętyT
teatr. – teatralny
tech. – techniczny
temp. – temperatura
teol. – teologiczny
teoret. – teoretyczny
t.r. – tegoż roku
turyst. – turystycznyU
ukr. – ukraiński
uniw. – uniwersytet
ur. – urodzonyW
warsz. – warszawski
węg. – węgierski
wiceprzew. – wiceprzewodniczący
wielkopol. – wielkopolski
wł. – włoski
wł. pr. – własność prywatna
właśc. – właściwie
wodoc. – wodociągowy
wodoc.-kanaliz. – wodociągowo-kanalizacyjny
woj. – województwo
wojew. – wojewódzki
wojsk. – wojskowy
Wr. – Wrocław
wsch. – wschód, wschodni
współzał. – współzałożyciel
w. świat. – wojna światowa
ww. – wyżej wymieniony
wych. – wychowawczy
wyd. – wydanie
wydz. – wydział
wys. – wysokośćZ
zach. – zachodni
zak. krzyż. – zakon krzyżacki
zał. – założony, założyciel
zast. – zastępca
z d. – z domu
zm. – zmarły
zob. – zobacz
zw. – zwany; zwyczajny (prof.)
zwł. – zwłaszczaŻ
żegl. – żeglarski
żyd. – żydowski
Skrótowce
A
ABW – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
AGH – Akademia Górniczo-Hutnicza
AK – Armia Krajowa
AL – Armia Ludowa
ALG – Akademia Lekarska w Gdańsku
AM – Akademia Medyczna
AMG – Akademia Medyczna w Gdańsku
AMuz – Akademia Muzyczna
ASP – Akademia Sztuk Pięknych
ATK – Akademia Teologii Katolickiej
AWFiS – Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu
AWS – Akcja Wyborcza Solidarność
AZS – Akademicki Związek SportowyB
BWA – Biuro Wystaw Artystycznych
D
DKF – Dyskusyjny Klub Filmowy
E
EBZ – Eugeniusz Brzeziński
G
GL – Gwardia Ludowa
I
IBL – Instytut Badań Literackich
IO – Igrzyska Olimpijskie
IPN – Instytut Pamięci NarodowejJ
JBG – Joanna Ginter
K
KBN – Komitet Badań Naukowych
KBW – Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego
KC – Komitet Centralny
KLD – Kongres Liberalno-Demokratyczny
KP – Komitet Powiatowy
KPP – Komunistyczna Partia Polski
KS – Klub Sportowy
KUL – Katolicki Uniwersytet Lubelski
KOR – Komitet Obrony Robotników
KM – Komitet Miejski
KW – Komitet WojewódzkiL
LN – Liga Narodów
LO – Liceum Ogólnokształcące
LOK – Liga Obrony KrajuM
ME – Mistrzostwa Europy
MEN – Ministerstwo Edukacji Narodowej
MKS – Międzyzakładowy Komitet Strajkowy
MN – Muzeum Narodowe
MO – Milicja Obywatelska
MPR – Maria Perzyńska
MRN – Miejska Rada Narodowa
MSW – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
MSWiA – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
MSZ – Ministerstwo Spraw Zagranicznych
MŚ – Mistrzostwa Świata
MTJ – Mateusz Jasik
MW – Marynarka WojennaN
NBP – Narodowy Bank Polski
NIK – Najwyższa Izba Kontroli
NMP – Najświętszej Marii Panny
NOT – Naczelna Organizacja Techniczna
NSDAP – Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza
NSZZ – Niezależny Samorządny Związek Zawodowy
NZS – Niezależne Zrzeszenie StudentówO
OOP – Order Odrodzenia Polski
OPZZ – Ogólnopolskie Porozumienie Związków ZawodowychP
PAN – Polska Akademia Nauk
PAU – Polska Akademia Umiejętności
PCK – Polski Czerwony Krzyż
PGR – Państwowe Gospodarstwo Rolne
PiS – Prawo i Sprawiedliwość
PKO – Polski Komitet Olimpijski
PKP – Polskie Koleje Państwowe
PKS – Państwowa Komunikacja Samochodowa
PKWN – Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
PLO – Polskie Linie Oceaniczne
PO – Platforma Obywatelska
POP – Podstawowa Organizacja Partyjna
PR – Polskie Radio
PPR – Polska Partia Robotnicza
PPS – Polska Partia Socjalistyczna
PRL – Polska Rzeczpospolita Ludowa
PTTK – Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
PSL – Polskie Stronnictwo Ludowe
PSW – Państwowa Szkoła Wyższa
PWSFTViT – Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna
PWSM – Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna
PWSSP – Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych
PWST – Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna
PWSTiF – Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna i Filmowa
PZH – Państwowy Zakład Higieny
PZITB – Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
PZKS – Polski Związek Katolicko-Społeczny
PZLA – Polski Związek Lekkiej Atletyki
PZPR – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
PŻM – Polska Żegluga Morska
R
RFN – Republika Federalna Niemiec
RN – Rada Narodowa
ROPCiO – Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela
RP – Rzeczpospolita Polska
RSW – Robotnicza Spółdzielnia WydawniczaS
SARP – Stowarzyszenie Architektów Polskich
SB – Służba Bezpieczeństwa
SD – Stronnictwo Demokratyczne
SdRP – Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej
SGH – Szkoła Głowna Handlowa
SGPiS – Szkoła Główna Planowania i Statystyki
SKL – Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe
SL – Stronnictwo Ludowe
SLD – Sojusz Lewicy Demokratycznej
SP – Szkoła Podstawowa
SP – Stronnictwo Pracy
SPD – Socjalistyczna Partia Niemiec
SSP – Szkoła Sztuk PięknychT
THD – Technische Hochschule Danzig
U
UAM – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
UB – Urząd Bezpieczeństwa
UChs – Unia Chrześcijańsko-Społeczna
UD – Unia Demokratyczna
UE – Unia Europejska
UJ – Uniwersytet Jagielloński
UŁ – Uniwersytet Łódzki
UMK – Uniwersytet Mikołaja Kopernika
UMCS – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
UOP – Urząd Ochrony Państwa
UW – Uniwersytet WarszawskiW
WKZ – Wojewódzki Konserwator Zabytków
WMG – Wolne Miasto Gdańsk
WP – Wojsko Polskie
WSM – Wyższa Szkoła Morska
WSP – Wyższa Szkoła Pedagogiczna
WSL – Wojciech Samól
WSWF – Wyższa Szkoła Wychowania FizycznegoZ
ZBoWiD – Związek Bojowników o Wolność i Demokrację
ZHP – Związek Harcerstwa Polskiego
ZHR – Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej
ZKP – Związek Kompozytorów Polskich
ZLP – Związek Literatów Polskich
ZMP – Związek Młodzieży Polskiej
ZMS – Związek Młodzieży Socjalistycznej
ZPAP – Związek Polskich Artystów Plastyków
ZSL – Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
ZSP – Zrzeszenie Studentów Polskich
ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych
ZWM – Związek Walki Młodych
ZWZ – Związek Walki Zbrojnej
ZSZ – Zespół Szkół Zawodowych